พินฺทุ จูฬามณากาโร, นิคฺคหีตนฺติ วุจฺจเตฯ

เกวลสฺสา ปฺปโยคตฺตา, อกาโร สนฺนิธียเตฯ

[10] อ, กวคฺค, หา กณฺฑชา, อิ, จวคฺค, ยา ตาลุชา, อุ, ปวคฺคา โอฏฺฐชา, ฏวคฺค, ร, ฬา มุทฺธชา, ตวคฺค, ล, สา ทนฺตชา, เอ กณฺฐตาลุโช, โอ กณฺโฐฏฺฐโช, โว ทนฺโตฏฺฐโชฯ

สญฺญาฯ

สรสนฺธิ

[11] โลก อคฺโคอิตฺยสฺมิํ – ‘‘ปุพฺพมโธฐิต มสฺสรํ สเรน วิโยชเย’’ติ ปุพฺพพฺยญฺชนํ สรโต ปุถกฺกาตพฺพํฯ

สรา สเร โลปํฯ

อนนฺตเร สเร ปเร สรา โลปํ ปปฺโปนฺติฯ

‘‘นเร ปรํ ยุตฺเต’’ติ อสฺสโร พฺยญฺชโน ปรกฺขรํ เนตพฺโพ โลกคฺโคฯ

สเรตฺยสฺมิํ โอปสิเลสิโก กาสสตฺตมี, ตโต วณฺณกาลพฺยวธาเน การิยํ น โหติฯ ยถา-มํ อหา สีติ, ‘‘ปมาทมนุยุญฺชนฺตี’’ตฺยาทิคาถายํ ‘ชนา อปฺปมาท’นฺติ จฯ เอวํ สพฺพสนฺธีสุฯ

อนนฺตรํ ปรสฺส สรสฺส โลปํ วกฺขติ, ตสฺมาเนน ปุพฺพสฺส โลโป ญายติ, เตเนว สตฺตมีนิทฺทิฏฺฐสฺส ปรตาปิ คมฺยเตฯ

[12] สเรตฺยธิกาโรฯ ปน อิเม ปน อิเมตีห-สรา โลปํ อิตฺเววฯ

วา ปโร อสรูโปฯ

อสมานรูปาสรมฺหา ปโร สโร วา ลุปฺยเต, ปนเม, ปนิเมฯ

[13] พนฺธุสฺส อิว, น อุเปตีตีธ –

กฺวจาสวณฺณํ ลุตฺเตฯ

สเร ลุตฺเต ปรสรสฺส กฺวจิ อสวณฺโณ โหตีติ อิ อุ อิจฺเจเตสํ ฐานาสนฺนา เอ โอฯ พนฺธุสฺเสวฯ โนเปติฯ

[14] ตตฺร อยํ, ยานิ อิธ, พหุ อุปการํ, สทฺธา อิธ, ตถา อุปมนฺเตฺยตสฺมิํ –

ทีฆํฯ

สเร ลุตฺเต ปโร สโร กฺวจิ ฐานาสนฺนํ ทีฆํ ยาติฯ ตตฺรายํ, ยานีธ, พหูปการํ, สทฺธีธ, ตถูปมํฯ

[15] กิํสุ อิเธตฺยตฺร –

ปุพฺโพ จฯ

สเร ลุตฺเต ปุพฺโพ จ กฺวจิ ทีฆํ ยาติฯ กิํ สูธฯ

[16] เต อชฺช, เต อหํเตตฺถ –

ยเมทนฺตสฺสาเทโสฯ

สเร ปเร อนฺตสฺส เอการสฺส กฺวจิ โย อาเทโส โหติ, ตฺยชฺช, ‘‘ทีฆ’’นฺติ พฺยญฺชเน ปเร กฺวจิ ทีโฆ, ตฺยาหํฯ

กฺวจีติ กิํฯ เนตฺถฯ

[17] โส อสฺส, อนุ เอติตฺเยตฺถ –

วโมทุทนฺตานํฯ

สเร ปเร อนฺโต การุการานํ กฺวจิ โว อาเทโส โหติฯ สฺวสฺส, อนฺเวติฯ

กฺวจีติ กิํฯ ตยสฺสุ, สเมตายสฺมาฯ

[18] อิธ อหํ ตีธ –

โท ธสฺส จฯ

สเร ปเร ธสฺส กฺวจิ โท โหติฯ ทีเฆ – อิทาหํฯ กฺวจีติ กิํฯ อิเธวฯ จกาเรน พฺยญฺชเนปิ, อิธ ภิกฺขเวฯ

[19] ปติ อนฺตุํ, วุตฺติ อสฺเสตีห –

อิวณฺโณ ยนฺนวาฯ

สเร ปเร อิวณฺณสฺส โย นวา โหติฯ กต ยการสฺส ติสฺส ‘‘สพฺโพ จนฺตี’’ติ กฺวจิ จาเทเส ‘‘ปรทฺเวภาโว ฐาเน’’ติ สรโต ปรพฺยญฺชนสฺส ฐานาสนฺนวสา ทฺวิตฺตํฯ ปจฺจนฺตํ, วุตฺยสฺสฯ

นวาติ กิํฯ ปฏคฺคิ,

เอตฺถ ‘‘กฺวจิ ปฏิ ปติสฺเส’’ติ ปติสฺส ปฏิ, วณฺณคฺคหณํ สพฺพตฺถ รสฺสทีฆ สงฺคหณตฺถํฯ

[20] ยถา เอเวตีห –

เอวาทิสฺส ริ ปุพฺโพ จ รสฺโสฯ

สรโต ปรสฺส เอวสฺสาทิเอกาโร ริตฺตํ นวา ยาติฯ ปุพฺโพ จ ฐานาสนฺนํ รสฺสํฯ ยถริวฯ ยเถวฯ

[21] น อิมสฺส, ติ องฺคิกํ, ลหุ เอสฺสติ, อตฺถ อตฺถํ, อิโต อายติ, ตสฺมา อิห, สพฺภิ เอว, ฉ อภิญฺญา, ปุถ เอว, ปา เอวตีห วา ตฺเวว –

ย ว ม ท น ต ร ฬา จาคมาฯ

สเร ปเร ยาทโย อาคมา วา โหนฺติ, จกาเรน โค จฯ นยิมสฺส, ติวงฺคิกํ, ลหุเมสฺสติ, อตฺตทตฺถํ, อิโตนายติ, ตสฺมาติห, สพฺภิเรว, ฉฬภิญา, ปุถเคว, ‘‘รสฺส’’นฺติ พฺยญฺชเน ปเร กฺวจิ รสฺโสฯ ปเควฯ

วาติ กิํฯ ฉ อภิญฺญา, ปุถ เอว, ปา เอวฯ

เอตฺถ ‘‘สเร กฺวจี’’ติ สรานํ ปกติ โหติ, สสฺสรูปเมว, น วิกาโรตฺยตฺโถฯ

[22] อภิ อุคฺคโตตฺยตฺร –

‘‘อพฺโภ อภี’’ติ อภิสฺส อพฺโภฯ อพฺภุคฺคโตฯ

สรสนฺธิฯ

พฺยญฺชนสนฺธิ

[23] พฺยญฺชเนตฺยธิกาโรฯ กฺวจีตฺเววฯ โส ภิกฺขุ, กจฺจิ นุ ตฺวํ, ชาเนม ตนฺตีห –

โลปญฺจ ตตฺรากาโรฯ

พฺยญฺชเน ปเร สรานํ กฺวจิ โลโปโหติ, ตตฺร ลุตฺเต ฐาเน อการาคโม, จกาเรน โอการุการาปิฯ สภิกฺขุ กจฺจิโน ตฺวํ, ชาเนมุ ตํฯ

กฺวจีติ กิํ, โสมุนิฯ